3 avril 2011

Un pichon cors de "Schwäbisch"


    Vos vau uèi far descubrir una lenga plan particulara que coneissètz probablament pas. S’agís d’un dialècte alemand qu’es pas parlat que dins lo sud d’Alemanha, dins la region ont demòri, es a dire dins Baden-Württemberg. Aquela lenga se sona en alemand lo “Schwäbisch”. Es d’efièch un dialècte plan particular qu’a tendéncia, coma son nom o indica, a metre des “sch” de pertot, çò qu’ajuda pas vertadièrament la compreneson. Vaquí un pichon exemple de çò qu’aquò pòt donar.


 
    I a dins una carrièra de Tübingen, dins la partida nauta de la vila abans d’arribar al castèl, un restaurant tradicional amb un banc al dessús del qual es escrich : “Dohoggeddiadiaemmerdohogged”. 

N’ai la pròva sus aquela fotò.


   
    Vos demandatz segurament çò qu’aquò pòt ben significar... Vòl en fach dire : “Aicí se sèson los que se sèson tojorn aicí”. E tot aquò es pas dich que dins un mot. I a pas res a dire...l’occitan es ça que la mai simple.

26 mars 2011

Cinemà e musica reünits dins una meravilha

    Pensatz probablament coma la màger part dels Franceses que los films alemands son pas d’una granda qualitat. De segur, se vos contentatz amb los telefilms que son difusats l’aprèp-dinnar sus M6, soi totalament d’acòrdi amb vos. Mas cal pensar que totes los realizators alemands fan pas solament de comèdias sentimentalas sens grand interès. La pròva n’es aportada pel film 4 Minuten, es a dire 4 minutas en occitan (mas o aviatz segurament compres).
    L’istòria se debana dins una preson ont Traude Krüger ensenha dempuèi d’annadas lo pianò a de femnas empresonadas. Es dins aquel encastre que rescontra una femna jove amb fòrça caractèr, Jenny. Compren sul pic qu’aquesta novèla arribada es una musicaira vertadièrament excepcionala. Traude se pren d’afeccion per son estudianta prodígia e se decidís a la preparar pel concors del conservatòri. Mas per capitar, una disciplina de fèrre es necita. Aquò es lo contrari de çò que Jenny, violenta e desesperada, a conegut dins sa vida. Lo tot se fa sus un fons istoric de secrets de la Segonda Guèrra mondiala.



    Es un film subrebèl que conselhi a totes. Dins un ambient dramatic e una atmosfèra opressanta, la lucha d’aqueles dos caractèrs completament diferents ne fa un film magistral e passionant de la debuta a la fin.

22 mars 2011

Un article per lo fun


M'avètz ja vist amb d'elefants ? Non ? Sètz segurs ?
E ben ara es fach !!

Lo punt politic

    Lo mes de març, otra lo carnaval, foguèt tanben marcat per un escandal politic en Alemanha. La populacion alemanda tota descubriguèt que son ministre preferit, Karl Theodor zu Guttenberg, èra acusat de plagiat en çò que pertocava sa tèsi de doctorat. Fòrça passatges èran d’efièch manlevats a d’autres autors sens ne citar un solet. Cal dire que la populacion foguèt vertadièrament nafrada per aquela manipulacion qu’aqueste ministre èra lo mai apreciat de tot lo governament. Es per aquò que la cancelièra Angela Merkel declarèt que zu Guttenberg èra “un excellent ministre” mas un “doctorant de pauc de valor”. De segur qu’aviá las capacitats per èsser ministre, e mai amb un doctorat falsificat. Pasmens, los Alemands se sentiguèron, coma de just, pres per d’imbecils e demandèron la demission de lor melhor ministre. Aqueste aviá lo sosten entièr de son pòble, la traïson es pr’aquò çò que lo faguèt passar de l’estatut de preferit a lo d’empestat.
    Vesètz, los ministres franceses son pas los solets a se retrobar dins d’escandes e a dever plegar paquets ... aquò reviscolarà benlèu MAM.

Lo carnaval en Alemanha

    A la debuta del mes de març, me prenguèri qualques jorns de vacanças per anar far un pauc de torisme dins la region. Partiguèri doncas passar dos jorns a la laca de Constància que far la frontièra entre Alemanha e Soïssa. Demorèri un jorn a Constància abans de prene un batèl per tal de me rendre dins la vila pichona e fòrça tipica de Meersburg sus l’autra riba de la laca.


La laca de Constància a ... Constància


    Foguèri puslèu astruc que tombèri al moment de carnaval, que se ditz “Fastnacht” en alemand. L’ambient dins la vila èra fòrça particular. Èra d’efièch un ambient de fèsta puèi que la màger part dels estatjants èran per las carrièras per lo desfilat mas èra tanben tranquil perque totas las botigas èran barradas pendent las tres jornadas de carnaval.
    Venguèri aital un moment espectator d’aquel ritual al qual los Alemands (tan coma lo mond d’Occitània) acòrdan fòrça importància. De segur, foguèt plan diferent del carnaval de Colonha per exemple qu’es una manifestacion de grand ample, mas ne foguèt pas mens un bon aprèp-dinnar.
    Un còp lo desfilat començat, es partit per la musica, les fanfaras, la fèsta e lo mond cridant “HO NARRO”. Se cal reténer un mot o puslèu dos mots, son aquestes, HO NARRO. Es tot simplament una expression qu’a pas de significacion particulara en alemand, mas qu’exprimís la jòia generala e la convidacion a rejónher la fèsta, a dintrar dins la dança.

La laca de Constància (encara!)
   

 Vaquí doncas los mots de la fin : HO
NARRO!!!

Oh ma polida vila ...

    Coma o sabètz benlèu, demòri al nòrd de la vila de Tübingen, es a dire dins lo campèstre. D’efièch ma residéncia estudianta se situís al mitan dels camps, a costat de bòrias e la dintrada del pargue natural de Schönbuch. Soi doncas acostumat a me passejar o a far mon footing dins lo bòsc al pè de mon bastiment. Dins aquel bòsc, se fasètz un quilomètre, trobatz lo vilatjòt de Bebenhausen. Fa partida de la comuna de Tübingen e es vertadièrament l’endrèch que m’agrada lo mai aicí. Es fòrça conegut dins la region per son pichon castèl e sa clastra que foguèron lo luòc de reünion del Parlament de Württemberg-Hohenzollern dins l’aprèp-guèrra de 1947 a 1952. Son uèi pas pus que de monuments istorics puèi que la clastra cistersenca de Bebenhausen foguèt bastida a l’entorn de 1183 pel Comte Rudolph von Tübingen. Mas es del sègle XIII al sègle XV que la clastra coneguèt son periòd lo mai prospèr. Foguèt d’efièch la clastra la mai rica de la region Württemberg tota. Dins los sègles seguents, la clastra venguèt una escòla evangelica e lo castèl serviguèt de residéncia de caça als reis de Württemberg.
    Es doncas un endrèch tipic, emplenat d’istòria e fòrça preservat. Es ideal per s’anar passejar e respirar lo grand èr del campèstre alemand.


21 mars 2011

Una pichòta endevinalha

    Cossí parlar d’Alemanha sens parlar un pauc de las especialitats culinàrias. Non, vos laguiatz pas ! Vos vau pas far una parladissa sus la recèpta de chocrota, qu’es en fach mai un plat alsacian qu’alemand. Mas vos vòli puslèu presentar la mascòta del Sud d’Alemanha que s’es uèi espandida un pauc de pertot dins la país. Vesètz de que vòli parlar ? Non, totjorn pas ? Se vos disi qu’es un pichon pan o fogasset deliciós... avètz devinhat de quina lepatariá s’agís ?
    Responsa : lo Bretzel !!! Mas atencion, lo Bretzel es pas una sucrariá. Es ben un pan salat çò que permet de me donar bona consciéncia quand ne chapi un o dos en sortissent de l’universitat. Çò qu’estimi mai amb lo Bretzel es sa forma plan particulara de nosel gròs. Quand ne vesi un darrièr la veirina d’un fornièr, l’enveja es tròp fòrta e capiti rarament de resistir a la temptacion.
     E òc, lo Bretzel es vengut mon grand amic e cregatz-me, es lo melhor mejan de vos tornar donar lo sorire aprèp una jornada de corses.

Hummm!! Me fa enveja aquel coquinon.

7 janvier 2011

Un pauc de cinemà

    En qualitat de Francés, participèri al mes de novembre a una manifestacion plan particulara a Tübingen. S'agís del Festenal internacional del film francofòn. Èra ongan d'efièch la vint-e-setena edicion d'aqueste festenal. Tübingen manten uèi encara fòrça relacions amb França puèi que la vila èra situada dins la zòna d'ocupacion francesa de 1949 fins a la reunificacion d'Alemanha en 1990.
    Aguèri doncas l'oportunitat de veire un film intitolat L'Italien. Èri a la debuta un pauc reticent perque aviái ja vistes de films d'Olivier Baroux amb Kad Merad coma actor principal. E per èsser onèst, aviái trobats aqueles films sens granda valor. Es mai que mai lo cas de Safari. Mas ma suspresa amb aqueste film nòu foguèt granda e agradiva. L'umor i es fòrça mens pesuc e de tèmas actuals coma l'estatut dels estrangièrs en França a l'ora d'ara i son tractats. Se pòt doncas comprene un messatge vertadièr darrièr las sequéncias umoristicas.
Vos conselhi par acabar aqueste film que faguèt veraiament rire la sala tota. Es ben la  pròva que los Alemands son lepets de l'umor francés que per un còp es pas ridicul.



Lo còp cultural

    Arribèri lo 24 de decembre en França. Per èsser precís, prenguèri lo tren de Stuttgart fins a Paris per anar passar Nadal dins ma familha a Orleans. Retrobèri mon fraire a la gara d'Austerlitz. Arribava de Polonha ont viu dempuèi dos ans. Lo trajècte entre Paris e Orleans foguèt un caòs vertadièr. Me demandi s'es util de precisar que los trens èran totes tardièrs e que la SNCF de la region Centra èra de segur en grèva. Lo retorn en França començava fòrça plan ... Mon fraire e ieu esperàvem doncas un tren per poder arribar a destinacion abans lo repais de Nadal.
    D'un còp, vegèrem nòstre tren afichat sul panèu. Foguèrem puslèu astrucs puèi que capitèrem de montar dins aqueste tren malgrat la fola qu'ensajava tanben de se far una plaça pichòta dins lo TER. Nos retrobèrem doncas quichats davant la pòrta dels comuns. Val lo còp de pagar una bilhèta per viatjar dins aquelas condicions!! Mas çò pièger èra de nos retrobar quichats amb de Parisencs. Macarèl que son colhons!! Aimi pas tròp far de segregacion entre lo mond de las diferentas regions, mas o cal dire : aqueles Parisencs èran insuportables. Èran totes a s'insolentar e gaireben a se tustar sul cap tant èran nervioses.
    Es alara que mon fraire e ieu prenguèssem consciéncia qu'èrem pas pus acostumats an aquela vida e an aqueles compòrtaments. Urusament que la seguida de mon sejorn en França foguèt mai tranquila.

26 novembre 2010

Primièra nèu de l'annada

   Dempuèi dos jorns, vesi tombar de pichòts borrilhs de nèu quand tòrni lo ser dins ma residéncia estudianta subrebèla. Mas fins a ara, èra pas qu'una pichòta nèu que remplaçava la pluèja (çò qu'èra pas per me desagradar!).
   Mas aqueste matin, alara que dubrissiái mos estòrs per daissar dintrar lo solelh dins ma cambra blanca (!) e per sentir la frescor del matin sul cap de mon nas, mos uèlhs foguèron atacats per una blancor pura que m'esbleugiguèt. Ò suspresa ... de nèu de pertot. Un pauc mai tard, suspresa encara mai granda : l'autobús que me mena a l'universitat ròtla amb cinquanta centimètres de nèu! Pòdi pas res dire, son plan equipats aqueles Alemands. Me remembri d'efièch una jornada l'an passat ont aviá nevat a Montpelhièr. Pr'aquò me'n èri anat a la facultat per trobar ... pas degun. E òc, cinc centimètres de nèu e tot èra blocat.

    Son vertadièrament tròp fòrts aqueles Alemands !!



La vista de ma cambra jos la nèu.